André Rieu wandelroute

De wandeling begint bij Het Dinghuis / Maastricht Store, Kleine Staat 1. Dit historische gotische gerechtshof werd gebouwd tussen de late 15e en vroege 16e eeuw. Sla linksaf naar de Kleine Staat en neem de tweede straat links richting de Maastrichter Smedenstraat.

Je bevindt je aan het begin van het Stokstraatkwartier. Dit was ooit een arm arbeidersdistrict. Nu is het een van de meest luxe winkelgebieden van Maastricht. Je staat momenteel op het oude Romeinse castellum. Hier bouwden de Romeinen in de 4e eeuw een versterkte nederzetting om hun brug over de Maas te beveiligen. Ze noemden hun nederzetting Mosae Trajectum, tegenwoordig Maastricht genoemd.

Sla de eerste straat rechts in, de Havenstraat, en ga de trappen links af richting het Op de Thermen plein. Aan de rechterkant zie je contouren in het plaveisel waar de Gallo-Romeinse baden en hoektorens zijn opgegraven. Ga rechtdoor via de Morenstraat en sla rechtsaf richting Stokstraat, de duurste winkelstraat van Maastricht. De Stokstraat is waarschijnlijk genoemd naar de gevangenis die hier ooit stond.

Bij de kruising met de Plankstraat staat het bronzen standbeeld van de Nederlandse beeldhouwer Arthur Spronken. Als je rechtsaf slaat naar de Plankstraat, kom je uit op het Onze Lieve Vrouweplein, met de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek aan de linkerkant. Deze basiliek, gemaakt van mergel, werd gebouwd vóór het jaar 1000 (het schip dateert uit de 12e eeuw) en is een van de oudste kerken in Nederland. De kerk heeft twee crypten: één onder het oostelijke koor en één onder de westbouw. Het romaanse koor, gebouwd in de 12e eeuw, is een opvallend element met twee verdiepingen, elk met een eigen colonnade.

Verlaat de kerk via de Sterre der Zee-kapel, sla linksaf op het plein en sla nogmaals linksaf. Je loopt nu langs de zuidgevel van de kerk richting de Maas. Op de hoek van de Graanmarkt en de Stokstraat staat een van de weinige overgebleven wachthuizen, gebouwd in 1786. Het wachthuis werd gebouwd om de middeleeuwse Onze-Lieve-Vrouwepoort te vervangen, die in 1868 werd gesloopt.

Loop terug naar de Graanmarkt en ga de trappen op naar de Onze-Lieve-Vrouwewal aan de linkerkant. Deze muur werd gebouwd in 1229 als onderdeel van de eerste middeleeuwse stadsmuur en maakte ook deel uit van de tweede stadsmuur, die in 1294 werd gebouwd. Ga aan het einde van de stadsmuur de trappen af.

Je bevindt je nu bij de Helpoort. Dit is de oudste stadspoort van Nederland. Je kunt de groef zien die langs de zijkanten van de boogconstructie loopt, die werd gebruikt voor het laten zakken van het valhek dat oorspronkelijk in de poort aanwezig was. Boven de poortingang zie je een uitbreiding van de structuur, in de vloer waarvan vroeger gaten waren die konden worden gebruikt om projectielen op de vijand te gooien.

Tegenover de Helpoort staat het Pesthuys, een oude watermolen die werd gebouwd in 1775 en diende als papiermolen. De naam van de molen, die in het Nederlands "pesthuis" betekent, is afgeleid van de pestslachtoffers die in de buurt werden verzorgd. Passeer het Pesthuys aan de rechterkant en steek de Jeker over.

Sla onmiddellijk rechtsaf na het oversteken van de brug. De toren die je ziet, is de Pater Vincktoren. Hier kun je de overblijfselen van de tweede stadsmuur zien, evenals een deel van de eerste stadsmuur die de toren met de Helpoort verbindt. Naast de toren aan de linkerkant zie je het voormalige klooster van de Faliezusters of Gesluierde Zusters. Deze gezellige huisjes met hun rood-witte luiken zijn overblijfselen van het klooster. Ze werden in 1647 gebouwd in de kenmerkende Maaslandse Renaissance-stijl. De Faliezusters (een kloosterorde van nonnen) leefden volgens de regels van de Franciscaner monniken, die in het grote klooster achter het klooster woonden.

Niet op de route, maar een goede tip: Het Natuurhistorisch Museum ligt aan het einde van de Grote Looiersstraat. Dit museum is gewijd aan de natuurlijke omgeving van Zuid-Limburg. Enkele van de bekendste tentoongestelde stukken zijn fossielen van een enorme Mosasaurus en gigantische schildpadden die zijn gevonden in de mergellagen onder de Sint-Pietersberg.

Sla rechtsaf de Achter de Molens in en steek direct de straat over. Aan je linkerkant zie je een mooie stenen plaquette en een chronogram die de voormalige Hertogsmolen sieren. Ga rechtdoor naar Klein Grachtje, dat parallel loopt aan de eerste stadsmuur.

Ga verder langs de Verwerhoek en sla linksaf de Lenculenstraat in aan het einde van de straat. Verderop in deze straat bevindt zich een gebouw dat in 1690 werd gebouwd als protestants weeshuis en nu de Toneelacademie Maastricht herbergt.

Als je rechtsaf slaat naar de Bouillonstraat, zie je verderop aan de rechterkant het oude Gouvernementgebouw. Dit gebouw werd tussen 1930 en 1935 gebouwd en versierd door kunstenaars uit Limburg. Het huisvest nu de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Maastricht. Steek de Bouillonstraat over en loop de heuvel op naar het Sint-Servaasklooster. Aan de rechterkant bevindt zich het wachthuis, gebouwd in 1770, van het oude Gouvernementgebouw, waar de posten aan beide zijden van de deur zijn versierd met overwinnaarsymbolen.

Als je de heuvel op loopt, passeer je verschillende mooie 18e-eeuwse kanunnikenhuizen, die voorheen eigendom waren van het kapittel van Sint Servatius. Je bevindt je nu op het Hendrik van Veldekeplein, waar je een bronzen standbeeld van Henric van Veldeke, de eerste Nederlandse dichter, ziet. Het standbeeld, gemaakt door Charles Vos in 1934, herdenkt Veldeke, die bekend staat om de legende van Sint Servaas, die hij rond 1160 schreef. Het gebouw aan de rechterkant van dit plein is het voormalige stadspaleis van de hoge proost van het kapittel van Sint Servaas.

De linkerkant dateert uit 530, toen het slechts een kleine cryptekerk was. De bouw van deze indrukwekkende kerk begon rond 950. Tot de 15e eeuw werden er regelmatig uitbreidingen aan de kerk toegevoegd. Het is de enige kerk in Nederland die is gebouwd boven het graf van een heilige: Sint Servaas, de eerste bisschop van Maastricht en de patroonheilige van de stad. Als gevolg hiervan werd de kerk ook een pelgrimsoord. De massieve westbouw (1200) heeft een vestingachtige uitstraling. Als je verder loopt, bevindt de ingang van de kerk zich aan de andere kant, op het Keizer Karelplein.

Als je de trap afloopt tussen de Sint-Servaasbasiliek en de Sint-Janskerk, kom je uit op het Vrijthof.

Links van de Sint-Servaasbasiliek staat het voormalige hoofdwachtgebouw, waar 's nachts de sleutels van alle stadspoorten werden bewaard.

Aan de rechterkant bevindt zich het Fotomuseum aan het Vrijthof. Dit gebouw was vroeger eigendom van het kapittel van Sint Servaas en later van de Spaanse en Brabantse gouvernementen en het hof voor de hertogen van Brabant en de hertogen van Bourgondië. Keizer Karel V en Filips II verbleven hier ook toen ze de stad bezochten. Het gebouw dateert uit de 14e eeuw en is het oudste gebouw in de stad. Nu is het het Fotomuseum aan het Vrijthof en presenteert drie tot vier nieuwe tentoonstellingen per jaar.

Steek het plein diagonaal naar links over en verlaat het Vrijthof aan de kant van de terrassen. 

Sla rechtsaf de Grote Staat in. Sla onmiddellijk linksaf. Aan je rechterkant bevindt zich de Dominicanenkerk, nu de Boekhandel Dominicanen. Deze kerk dateert uit de 13e eeuw en is volledig gebouwd van mergel op een basis van grindsteen. De muurschilderingen aan de binnenkant dateren uit 1337 en zijn van groot cultuurhistorisch belang. In 2006 werd de kerk volledig gerestaureerd en huisvest nu een boekhandel. Ga terug naar de Grote Staat en loop terug naar 't Dinghuis in de Kleine Staat. Hiermee eindigt deze wandeling.