Historie
1e eeuw n.C.

Maastricht heeft een rijk Romeins verleden dat op sommige plekken nog terug te zien is. Op veel andere plekken zie je er niks meer van, maar er zijn wel tal van bijzondere verhalen uit deze tijd bewaard gebleven. Volg de sporen van de Romeinen in Maastricht.

Maastricht ligt aan de Via Belgica, een Romeinse handelsroute die vroeger van de Franse kustplaats Boulogne-sur-Mer naar Keulen liep. De Romeinen doorkruisten Zuid-Limburg op deze route, maar ter hoogte van het huidige Maastricht stuitten ze op een probleem: de Maas. Zomers stond de rivier droog en dan konden de Romeinen gemakkelijk naar de overkant gaan, maar in de winter stroomde de rivierbedding vol met regenwater. Als oplossing hiervoor bouwden ze een brug zodat ze het hele jaar door de rivier over konden.

Rondom de brug ontstond een levendige nederzetting met een haven, handel en herbergen. De Romeinen verbleven uiteindelijk zo'n 400 jaar in deze omgeving en ze noemden de nederzetting 'Mosa Trajectum'. De naam Maastricht is afgeleid van deze Latijnse naam die 'oversteek bij de Maas' betekent.

De historie is dichterbij dan je denkt! Loop eens binnen in de Museumkelder van Hotel Derlon aan het Onze-Lieve-Vrouweplein. In 1983 werden hier tijdens een verbouwing overblijfselen gevonden van een Romeins heiligdom, waaronder een ommuurd pleintje met een Jupiterzuil. Dit was een plek waar de Romeinen offers brachten aan de goden die zij aanbaden. De bouwplannen werden direct omgegooid en de kelder van het hotel werd ingericht als museum. Bewonder de vondsten onder het genot van een kop koffie.

Museumkelder Derlon

Op en rondom het Onze-Lieve-Vrouweplein zijn veel Romeinse resten gevonden. Deze overblijfselen worden bewaard in de museumkelder van Hotel Derlon. Meer info over Museumkelder Derlon

Museumkelder Derlon

Onze-Lieve-Vrouwebasiliek

Dichtbij het Derlon Hotel vind je de volgende bezienswaardigheid met Romeinse invloeden. De grootste blokken steen van het Romeins Castellum in Maastricht werden namelijk hergebruikt bij de bouw van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek. Je kunt ze zien aan de rechterzijkant van de monumentale voorgevel. Dit zijn de laatste sporen van de Romeinse aanwezigheid die in het huidige straatbeeld te zien zijn.

Onze-Lieve-Vrouwebasiliek

Zowel religieuze als niet-religieuze bezoekers én bewoners steken hier vaak een kaarsje op. Meer info over Onze-Lieve-Vrouwebasiliek

Onze-Lieve-Vrouwebasiliek

Restanten van de Romeinse brug

Vanaf de Sint-Servaasbrug kun je de plek zien waar ooit de Romeinse brug heeft gelegen totdat deze instortte in de 13e eeuw. Tijdens baggerwerkzaamheden in 1964 zijn op de bodem van de Maas resten gevonden van deze brug. Aan de hand daarvan werd vastgesteld dat de brug op een andere plek heeft gelegen dan de huidige Servaasbrug. Aan de linkerkant van de Maaspromenade staat een zuil met een stenen leeuw erop die herinnert aan de plek waar de Romeinse brug lag. De leeuwenkop is een replica van het beeld dat uit de Maas is opgevist. Wist je dat duikers regelmatig naar de bodem van de Maas duiken om de status van de brugresten te bekijken? Door erosie gaat de staat van de resten achteruit. Er wordt nagedacht over een manier om ze bescherming te bieden.

Sint-Servaasbrug

Hét icoon van Maastricht, vernoemd naar de 4e bisschop van Maastricht: Sint Servaas. Meer info over Sint-Servaasbrug

Sint-Servaasbrug

Sint-Servaasbasiliek

De Romeinen waren degenen die het Christendom introduceerden in Maastricht. Servatius, een van de bisschoppen van de Romeinen, kwam in die tijd met zijn bisschopszetel naar Maastricht en hij veranderde de nederzetting in een bisschopsstad. Toen hij overleed werd hij volgens Romeins gebruik begraven. Het Vrijthof werd destijds gebruikt om asresten van overledenen te begraven, samen met grafgiften voor in het hiernamaals. Servatius werd ongeveer begraven op de plaats van de huidige Sint-Servaasbasiliek. Zijn opvolgers bouwden een kapel over zijn graf en dit groeide later uit tot de Sint-Servaasbasiliek.

Sint-Servaasbasiliek

Deze oudste basiliek van Nederland heeft één van de rijkste schatkamers van Europa. Meer info over Sint-Servaasbasiliek

Sint-Servaasbasiliek
Het Vrijthof

Dit romantische en historische plein is het grootste plein van Maastricht. Meer info over Het Vrijthof

Het Vrijthof

Net zoals elke Romeinse nederzetting had Maastricht een badhuis. De resten hiervan zijn tijdens de renovatie van de Stokstraat aangetroffen op een binnenplein dat tegenwoordig 'Op de Thermen' heet. De contouren van het Romeinse badhuis zijn op het plein zichtbaar gemaakt met gekleurde tegels. Het gebied rondom dit plein vormde vroeger het hart van de Romeinse nederzetting. Onder de omringende gebouwen liggen waarschijnlijk nog meer Romeinse resten begraven.

Op de Thermen

Op de Thermen is een intiem, rustig plein in Maastricht, met een historische verwijzing naar een Romeins badhuis. Meer info over Op de Thermen

Op de Thermen

Via Belgica is de naam die in de twintigste eeuw is gegeven aan een 400 kilometer lange oude Romeinse route. De Via Belgica liep van Boulogne-sur-Mer via onder andere Arras, Bavay, Tongeren, Heerlen en Maastricht naar Jülich en Keulen. Binnen de huidige landsgrenzen kwam de Via Belgica in Nederlands-Limburg bij Maastricht de grens over om haar weg te vervolgen langs Meerssen, Valkenburg en Voerendaal. Daarna stak de route de grens met Duitsland over via Heerlen en het dorp Rimburg in Landgraaf.

Wist je dat je het Romeinse verleden ook goed kunt proeven in Maastricht? In het restaurant van Derlon Hotel zijn namelijk Romeinse invloeden en ingrediënten terug te vinden op kaart en bij De Bisschopsmolen wordt er gebakken met ingrediënten die de Romeinen meebrachten. Denk bijvoorbeeld aan spelt waar brood mee wordt gemaakt en kersen die als vulling voor Limburgse vlaai dienen. Bij Adriaan de Smaakmaker kun je terecht voor 'Via Belgica Condimentum', een compote van pompoen, abrikozen, dadels, amandelen en honing. Dit zijn uitsluitend ingrediënten die in de Romeinse keuken voorkwamen.

Adriaan de Smaakmaker

Bij Adriaan de Smaakmaker vind je al sinds 1985 huisgemaakte mosterd, jam, chutney, dressings, azijnen, mayonaises en diverse streekproducten zoals wijn en appel-perenstroop. Meer info over Adriaan de Smaakmaker

Adriaan de Smaakmaker
De Bisschopsmolen

Deze watermolen was in de 11e eeuw in het bezit van Godfried van Bouillon en na zijn dood van de Luikse Prins-bisschop. Meer info over De Bisschopsmolen

De Bisschopsmolen

Romeinse wandeling

Wil je de Romeinse hotspots in Maastricht met eigen ogen zien? Ga op pad met de speciale wandelroute die we hebben samengesteld.
Bekijk de route
Met een gids op pad

Wil je deze Romeinse plekken en meer ontdekken met een gids? De Official Maastricht Guides van Explore Maastricht nemen je graag mee tijdens een stadswandeling.
Naar Explore Maastricht