Beleefwandeling | Stadspark en Jekerkwartier

Loop maar naar het houten bruggetje richting de grote vijver bij het Rondeel ‘de Vief Köp’. De naam van de ‘Vief Köp’ (de Vijf Koppen) komt van het zogenaamde ‘Verraad van Maastricht’ in 1638. Hier vertellen we je graag iets meer over. De Spanjaarden probeerden Maastricht weer in handen te krijgen. Een soldaat uit Maastricht wilde wel meewerken om ze de stad binnen te laten. Zijn huis lag aan de stadsmuur en hij zou wat mergelblokken weghalen uit de muur zodat de Spanjaarden de stad in konden. Helaas viel dit plannetje in duigen. De Maastrichtse soldaat had veel geld gekregen voor zijn verraad en gaf dat overal in de stad uit. Dat ging natuurlijk opvallen! Hij werd opgepakt net als twintig burgers en geestelijken. Pater Vinck was een van de verdachten, hij bekende uiteindelijk omdat hij ernstig gemarteld werd.  De afgehakte hoofden van vijf verdachten, waaronder Pater Vinck, werden op ijzeren pinnen tentoongesteld richting het Zuiden om de vijand af te schrikken. Een gruwelijk verhaal vind je niet? Vandaar dus de naam de ‘Vief Köp’

Loop verder, steek de weg over, en je komt bij een andere vijver en het rondeel ‘Haet ende Nijd’. Wist je dat je in deze vijver soms schildpadden ziet? Kijk maar eens goed! Als je nog even iets verder doorloopt, zie je aan de overkant een dierenpark en een grote vogelkooi. Zie je ze? Dan ben je op de goede weg!

Laat de vogelkooi achter je en vervolg links de weg door het stadspark langs het dierenpark. Aan je rechterkant zie je een bever, die uitgehakt is in een boomstam. Bevers leven ook in het stadspark, maar die zie je alleen ’s nachts. Nog iets verder aan de rechterkant zie je een hoge paal. Dit is een winterslaapplaats voor vleermuizen. Wist je dat in de mergelgrotten van Maastricht ongeveer 1000 vleermuizen iedere winter overwinteren?

Tijd om weer even te bewegen! Loop over het halfronde bankje en ga aan de rekstokken hangen die je links aan de overkant ziet. Ren dan over de brug richting de grote oehoe die het stadspark in de gaten houdt. Wist je dat er een echte oehoe in de ENCI-groeve bij Maastricht woont?

Nog even doorlopen langs de stadsmuur en dan meteen rechts. Hier zie je d’Artagnan staan, een bekende musketier uit het Franse leger die in 1673 in Maastricht gesneuveld is. Hij werd geraakt door een musketkogel. Je kent d’Artagnan misschien van de boeken van Alexandre Dumas. Hij liet zich voor zijn boeken inspireren door de bestaande verhalen van de musketiers, die dus grotendeels waargebeurd zijn. Het standbeeld staat hier ter nagedachtenis aan d’Artagnan. Niemand weet overigens waar hij begraven is.

Kom, we gaan terug richting de oude berenkuil. Er is hier nog genoeg te beleven!

Nee, hier zitten geen echte beren meer, maar vroeger waren er wel beren, genaamd Max en Pol. Rond 1920 kwamen ze als de eerste beren naar Maastricht vanuit een circus in Hamburg. De laatste beer in dit verblijf was Jo de beer. Jo werd later overgeplaatst naar het Ouwehands Dierenpark in Rhenen, waar hij de eerste beer in het bos van Rhenen werd. Sinds 1993 is er geen beer meer in het stadspark.

En nu! Klimmen maar! Nodigt die oude taxusboom niet uit om eens goed te verkennen? Klim er maar snel in. Al heel wat Maastrichtenaren hebben in deze boom geklommen.

Vlakbij de klimboom ligt een mooi kunstwerk, gemaakt van een stuk boom, een Japans tafereel. Het is een dikke en zware tak van de Ginkgo. Deze tak brak af tijdens een zware storm. Achter de boomstronk kun je naar boven klimmen, tussen de oude dikke bomen door. Volg dan het pad naar links. En kijk! Wie zit daar? Een beer! Beer Jo zal je troosten. Ga maar even bij hem zitten. Kijk eens naar zijn klauw/hand. Die is al heel glad geworden. De troostbeer! Een foto? Doen!

En dan naar beneden en via het bruggetje weer terug naar het eerste bruggetje, daar waar de houten bever ligt. Ga links over het bruggetje en onder het poortje door. En hier is weer een verhaal! Zwijnen waren hier al heel lang geleden. De mensen waren heel bang voor die zwijnen, die op deze plek de stad binnenkwamen om voedsel te zoeken. Helaas moesten jagers zes zwijnen doodschieten voordat ze veel schade zouden aanrichten aan het park en de stad.

Als je onder het poortje bent doorgelopen, ga je naar rechts en meteen de trap op; zo kom je op de stadsmuur. Een zware klim, niet? Als je op de stadsmuur naar links gaat, zie je een kanon. Deze staat op een rolpaard. Hier werd geschoten op de vijand die vanuit het zuiden kwam. Aan de overkant zie je, bij goed weer, Fort Sint Pieter liggen. Fort Sint Pieter werd rond 1701-1702 gebouwd in opdracht van baron Daniël Wolff von Dopff. Het is gebouwd in een vijfhoek ter verdediging van de zuidelijke vestingsmuren van Maastricht.

Loop maar verder. Aan het einde van de stadsmuur kun je rechtsaf terug naar beneden richting de Heksenhoek. Wonen hier heksen? Nee, echt niet! In de buurt woonde een familie HEXE, vlakbij een watermolen. De molen staat er niet meer. Toen er straatnamen bedacht moesten worden, werd dit de Heksenhoek. Straks zie je nog een echte molen.

Loop verder naar beneden. Aan het einde kom je uit op het Bosquetplein / de Grote Looiersstraat. Rust even uit bij het beeld van Fons Olterdissen. Fons Olterdissen was een Nederlandse schrijver, dichter en regisseur. Hij werd geboren in Maastricht in 1865. Hij schreef de komische opera Trijn de Begijn, waarvan het slotstuk het officiële Maastrichtse volkslied is geworden.

Als je kijkt in de richting waar je vandaan kwam, zie je helemaal achterin rechts een oud klooster van de zusters Clarissen. Deze zusters hebben zieken mensen verpleegd. Ga maar eens kijken. Er is een prachtige bonzendeur, en achter deze deur vind je het Natuurhistorisch Museum. Hier kun je het skelet van mosasaurus Bèr bekijken. Wist je dat die in Maastricht is gevonden?

Hup, we gaan weer verder! Loop de Looierstraat helemaal tot het einde, tussen de bomen door. Je passeert de bibliotheek van de Universiteit aan je rechterkant. Neem de eerstvolgende straat rechts, de kleine Looierstraat. Je komt nu uit op de Pieterstraat, schuin aan de overkant vind je huisnummer 37. In de muur zie je een metalen deurtje met een sleutelgat. Vroeger stond hier een stadspoort. Achter dat deurtje werd de sleutel van de stadspoort opgeborgen! Iedere ochtend kwam iemand de poort openen en ’s avonds weer afsluiten, zodat iedereen in de stad ’s nachts weer veilig was.

Bij huisnummer 29 ga je onder de poort door en passeer je de Leeuwenmolen of Clemensmolen. Deze molen draait nog af en toe. Misschien heb je geluk en zie je hem draaien.

Loop door en je ziet trapjes naar beneden bij de dikke stenen. Daar kun je wandelen tussen de ‘twee armen’ van de Jeker. Ga over de kleine sluis. Helaas kunnen we de stadsmuur nu niet op, dus blijven we er links langs lopen richting het volgende, kleinste, deel van het stadspark. Steek de straat over naar het Faliezusterspark. Als het goed is, zie je het Pater Vincktorentje. Daar gaan we heen.

De legende vertelt dat Pater Vinck in dit torentje gevangen zat. Direct bij het torentje kun je zien hoe de Jeker onder de huizen verdwijnt. Maar wees voorzichtig! Pas op voor natte voeten!

Over het bruggetje kun je richting de Helpoort lopen, de oudste poort van Nederland. Waarom Helpoort? Maastricht had een garnizoen en was een soldatenstad. Er werden muren gebouwd om de stad te verdedigen tegen de vijand. Er waren niet alleen soldaten, maar ook veel paarden. De hoeven van de paarden moesten bij de smid met VUUR geslepen worden, en vuur, dat was de HEL. Vandaar de naam Helpoort, de toegang naar de HEL. Ligt hier ook een hemel? Ga maar eens zoeken en rust hier even uit. Daarna kun je weer via het grote grasveld met de kanonnen, rechts van de Helpoort, terug naar het beginpunt van deze wandeling.

We hopen dat je de wandeling leuk vond en ook nog iets meer te weten bent gekomen over dit mooie stukje Maastricht. Ga je ook eens mee met een van de gidsen van Explore Maastricht met een stadswandeling of een rondleiding door de grotten? Kijk voor meer informatie op www.exploremaastricht.nl.