Maastricht als vroege industriestad - 1800-1900

Maastricht was in de 19e eeuw de eerste echte industriestad van Nederland. Duizenden mensen werkten destijds in de grote aardewerk- en glasfabrieken die waren opgericht door Petrus Regout. Veel industrieel erfgoed uit die tijd is nog steeds te zien in het Sphinxkwartier.

  • Sphinx Maastricht Eiffelgebouw voorkant
  • Bassin in Maastricht in 1955
  • Illustratie van de glasslijperij van de firma P. Regout & Co., De aarde- en glaswerkfabrieken te Maastricht
  • Industriële gebouwen Sphinxkwartier Maastricht

Het Eiffelgebouw

Veel oude fabrieksgebouwen in het Sphinxkwartier hebben een hippe herbestemming gekregen. Het Eiffelgebouw, het meest prominente industriële monument van Maastricht, was bijvoorbeeld tot 2006 in bedrijf als aardewerkfabriek van de Koninklijke Sphinx. Nu vind je de overnachtingsplek The Social Hub en de rooftopbar Bold in dit gebouw.

Voorkant van het Eiffelgebouw in Maastricht Bold Rooftopbar interieur banken tafels

De Timmerfabriek

Tegenover het Eiffelgebouw staat het rijksmonument De Timmerfabriek. Deze verzameling fabrieksgebouwen is na het vertrek van Sphinx omgevormd tot een levendige hotspot voor cultuur. Poppodium de Muziekgieterij huist in een magazijn en de voormalige elektriciteitscentrale werd verbouwd tot het filmhuis Lumière. In de centrale hal met stoom- en stroommachines is het restaurant van Lumière te vinden met fraai uitzicht over de historische binnenhaven het Bassin.

Ontdek de Timmerfabriek
Muziekgieterij in de Timmerfabriek in Maastricht Lumiere in het Sphinxkwartier in Maastricht Stel dineert bij Lumiere in de oude Timmerfabriek in Maastricht

Petrus Regout

De werkomstandigheden in de Maastrichtse fabrieken in de 19e eeuw waren niet al te best. Niet alleen volwassenen, maar ook kinderen werden hier geacht keihard te werken. De naam van fabrieksbaas Petrus Regout werd daardoor besmet. In 1959 greep Sphinx het 125-jarig jubileum aan om het imago van Regout op te poetsen. In opdracht van de fabriek verscheen er een proefschrift dat Regout onder meer naar voren schoof als voorstander van nieuwe sociale wetgeving. Sphinx eerde hem met een standbeeld aan de voorzijde van fabrieksgebouw De Eiffel dat er nu nog steeds staat.

  • Beeld van Petrus Regout in Maastricht in 1966

Sphinxpassage

Tegenwoordig kun je alles ontdekken over de bedrijfsgeschiedenis van Sphinx op een 120 meter lang tegelplateau in een passage van het Eiffelgebouw. De dertigduizend tegels zwijgen niet over kinderarbeid en lange gevaarlijke nachtdiensten, maar er is ook ruimte voor positieve verhalen. Daarbij kun je denken aan het ontstaan van kunstige serviezen zoals het Boerenbont.

Bezoek de Sphinxpassage
Sphinxpassage Maastricht pastel tegeltjes Sphinxpassage lange gang

Meer historie